O río Arnoia
Na Peneda da Lebre, Outeiro de San Marcos e Monte de Castro Olás, existen restos arqueolóxicos que demostran a súa ocupación con anterioridade á chegada dos romanos
Os vestixios arqueolóxicos existentes fan referencia a un importante fenómeno castrexo, particularmente intenso en torno ó río Arnoia, onde os castros dispóñense obedecendo a un criterio defensivo. Así mesmo, o paso da vía romana que unía Braga con Lugo, favoreceu a romanización.
Ó longo deste río están os máis antigos vestixios, como os castros de A Peneda da Lebre, Outeiro de San Marcos, Castro da Rodela (é o de maiores dimensións) e o do Monte do Castro de Olás.
O Arnoia, aínda que é afluente do Miño, constitúe unha subcutánea propia e inicia o seu percorrido no termo de A Merca, tras cruzar un auténtico canón (Muíño dos Mouros-Salpurido) con cascadas, e a partir de Rubillós comeza a escavar un val. Recibe pola dereita os arroios de Os Muíños, Seixoso, Covo e Portamosqueiro, e pola esquerda, o Fechiñas, Corvillón, Pardavedra e Entrambosríos.
